Adviesrapport | Inzicht krijgen in verzuim binnen het primair onderwijs
Demi Koenen heeft in opdracht van LerenWerkt en in het kader van haar afstuderen in de periode van september 2020 tot en met januari 2021 gewerkt aan het adviesrapport ‘Inzicht krijgen in verzuim binnen het primair onderwijs’. Het doel van haar onderzoek was om inzicht te krijgen in de handelswijze van de scholen in Doetinchem met betrekking tot verzuim en hoe zij het contact met de leerplichtambtenaren ervaren. In dit artikel vertelt zij er meer over.
“Naast mijn werkzaamheden als RMC-consulent in opleiding binnen het team van LerenWerkt ben ik in de periode van september 2020 tot en met januari 2021 in het kader van mijn afstuderen bezig geweest met het onderzoek en het schrijven van het adviesrapport ‘Inzicht krijgen in verzuim binnen het primair onderwijs’. Dit onderzoek heb ik uitgevoerd in opdracht van de gemeente Doetinchem, team LerenWerkt.
Doel en methode
Het doel van het onderzoek was om inzicht te krijgen in de handelswijze van de basisscholen in Doetinchem met betrekking tot verzuim en hoe zij het contact met de leerplichtambtenaren ervaren. Hiervoor heb ik interviews afgenomen met de schooldirecteuren/-leiders van het primair onderwijs. De grote respons van de scholen is erg waardevol geweest voor het onderzoek. Daarnaast heb ik ook data-analyse en literatuuronderzoek uitgevoerd om het advies voor de gemeente Doetinchem te onderbouwen.
Positie leerplichtambtenaar
Uit de respons is gebleken dat ongeoorloofd schoolverzuim relatief weinig voorkomt in het primair onderwijs binnen de gemeente Doetinchem. Dit komt overeen met het regionale en landelijke beeld. In Doetinchem is de jeugd- en gezinswerker meestal de eerste schakel bij verzuim. Dit komt mede doordat de lijnen met de jeugd- en gezinswerker over het algemeen korter zijn dan die met de leerplicht wat de drempel om contact op te nemen verlaagd.
De overgrote meerderheid van de scholen gaf aan dat zij de leerplichtambtenaar zien als een sparringpartner die zij meestal inschakelen wanneer de situatie complex is. Voorbeelden hiervan zijn:
- De hulpverlening is aanwezig, maar deze stagneert;
- De school en andere hulpverlening krijgt geen voet binnen de deur bij het gezin;
- De grens van 16 uren per vier weken (ongeoorloofd verzuim) is bereikt;
- Een gezin gaat alsnog op vakantie na een afgekeurde verlofaanvraag.
Aanbevelingen
Naast dat er heel veel positieve ervaringen tussen scholen en Leerplicht Doetinchem zijn, zijn in mijn onderzoeksrapport ook aanbevelingen opgenomen. De belangrijkst aanbeveling voor de afdeling Leerplicht van de gemeente Doetinchem is om een meer proactieve rol te gaan spelen door jaarlijks een preventief gesprek met de scholen te organiseren met onderstaande onderwerpen op de agenda:
- Terugblik op het afgelopen schooljaar;
- Stand van zaken betreffende het schoolverzuim. Vragen en knelpunten kunnen hierin besproken worden.
- Naleven verzuimprotocol. NB: In het Regionaal Verzuimprotocol Achterhoek is vastgelegd dat Leerplicht en scholen samen de taak hebben om dit onderwerp structureel te agenderen.
- Aanvullende agendapunten per school afstemmen om de meerwaarde van het gesprek voor alle partijen te waarborgen.
Gewenst effect
Op lange termijn zal een jaarlijks preventief gesprek voor de leerplichtambtenaren een investering zijn in het verbeteren van het contact met de scholen en het bewerkstelligen van een sterke positionering op de scholen. Dit kan gaan leiden tot (nog) beter meldgedrag door de scholen. Het actief meedenken en adviseren van scholen over de rol van de leerplichtambtenaar kunnen een positieve bijdrage leveren. Scholen weten de leerplichtambtenaar daardoor beter te vinden.
Een 9!
Met trots kan ik zeggen dat ik dit deel van mijn studie heb afgerond met een 9. Graag wil ik mijn begeleiders en respondenten nogmaals bedanken voor hun begeleiding en input gedurende deze periode. Momenteel ben ik bezig met de minor Verslavingskunde, maar ik hoop dat ik aan het einde van dit semester kan delen dat ik de titel Bachelor of Laws mag voeren!”